Cây liễu rũ: Đặc điểm, công dụng, cách trồng và ý nghĩa phong thuỷ

Cây liễu rũ phong thủy mang lại may mắn hay điềm báo không may cho gia chủ? Có nên hay không trồng loại cây này trong khuôn viên sống, làm việc?

Hiện nay, với người yêu thích trồng cây phong thủy, không hiếm các lựa chọn vừa độc đáo, mới lạ vừa có tính thẩm mỹ cao để cân nhắc. Thị trường cây phong thủy đẹp ngày càng phát triển và giới thiệu nhiều mẫu mã, kiểu dáng mới cho người mua, đáp ứng đa dạng tiêu chí tìm kiếm của khách hàng.

Những loại cây phong thủy trồng trong nhà như cây phong thủy kim tiền, cây phong thủy vạn niên thanh, cây lưỡi hổ phong thủy,... thường mang hình dáng nhỏ nhắn, xinh xắn. Những loài kích thước lớn hơn, phù hợp để trồng ở sân vườn như cây hoa giấy phong thủy, cây thủy tùng, cây ngâu phong thủy,... thường được chú trọng về dáng, thế cây nhiều hơn. Tuy nhiên, dù là loại cây trồng nào thì mục đích lớn nhất vẫn là mang lại nguồn năng lượng tích cực, sự may mắn về công danh, tài lộc,... cho gia chủ.

Cây liễu rũ vốn cũng là loại cây quen thuộc với người Việt, xuất hiện nhiều trong các tác phẩm thi ca, hội họa. Vẻ đẹp của liễu rũ là điều không còn bàn cãi nhưng xoay quanh ý nghĩa dưới góc nhìn phong thủy của loài cây này lại tồn tại khá nhiều quan điểm.

Tổng quan đặc điểm của cây liễu rũ

Nhắc đến liễu rũ, hình ảnh quen thuộc gợi nhớ nhất chính là loại cây thân mềm mại với những chiếc lá nhỏ xinh, tựa như chùm pháo mọc dài xuống đất. Loài cây này thường bắt gặp ở những nơi công cộng, khuôn viên lớn như ven hồ, công viên,... Tuy nhiên, khá nhiều người nhầm lẫn giữa liễu rũ và cây tràm hoa đỏ vì hình dáng mọc có xu hướng rũ xuống đất.

Cây liễu rũ là cây gì?

Liễu rũ có tên khoa học là Salix Babylonica, thuộc họ Salicaceae. Nguồn gốc của cây được xác định từ Trung Quốc nhưng đã sớm trồng phổ biến ở hầu hết các tỉnh thành tại Việt Nam.

Cây liễu rũ là loài thân gỗ, có dáng nhỏ, chiều cao trung bình từ 3m - 15m. Đặc điểm nổi bật nhất của liễu rũ chính là các tán lá dày đều phủ dài xuống đất, tạo dáng vô cùng mềm mại, thanh thoát cho cây. Đây là nét đẹp đặc trưng riêng của liễu rũ.

Lá liễu nhỏ, thon như những cây kim. Khi còn non, lá có màu xanh trắng nhưng chuyển thành xanh đậm vốn có khi dần trưởng thành. Phiến lá nhẵn, trơn bóng và mọc so le nhau trên cùng một cành, phần mép có răng cưa.

Cành cây liễu mang dáng vẻ mảnh mai, mềm mại, khi mọc luôn hướng xuống đất. Từ thân cây mọc thành những cành nhánh lớn, các nhánh lớn này mọc chếch lên trên nhưng các cành nhỏ mọc từ nhánh này lại rũ xuống, tựa như khung cửa sổ và bức rèm mỏng.

Liễu cũng là loài cây có hoa. Hoa của cây thuộc dạng hoa đơn tính, nếu là hoa đực thì là hoa trần không có đài hay tràng. Hoa liễu màu đỏ rực, rất nổi bật giữa nền lá xanh. Hoa cùng thường mọc thành chùm dài từ 10 - 30cm, có hình xoắn ốc. Vì vậy, vào mùa ra hoa, liễu rũ có các mảng màu tương phản rực rỡ vô cùng cuốn hút. Sau khi hoa tàn, quả liễu sẽ hình thành và được tạo nên bởi kết cấu 2 mảnh, hạt liễu có lông mịn màng và nhìn chúng khá giống hạt của cây hoa sữa. Liễu rũ là loài cây có tốc độ sinh trưởng và phát triển ở mức bình thường, thuộc nhóm ưa ánh sáng, ưa ẩm và khả năng chịu hạn tốt.

Cây liễu tượng trưng cho điều gì?

Loài cây này được xem là cây của Thần Phật, nên mang hàm ý được bao bọc, bảo vệ, chở che. Bên cạnh đó, cây liễu rũ phong thủy còn là hình ảnh tượng trưng cho tuổi trẻ và niềm hạnh phúc khi xuân đến. Tuy nhiên bên cạnh đó còn khá nhiều quan điểm trái ngược mà sẽ phân tích sâu hơn phía dưới bài viết.

Công dụng: Vỏ cây liễu rũ có tác dụng gì?

Khá nhiều thông tin thú vị và bất ngờ về công dụng của cây liễu rũ đối với đời sống cũng như nghiên cứu y học. Không quá nhiều người biết rằng loài cây này lại “đa năng” đến như vậy.

Trên thực tế, cách đây từ hàng ngàn năm, lá và vỏ cây liễu đã được ứng dụng để làm thuốc chữa bệnh, điển hình như người Ai Cập cổ đại sử dụng chúng để chữa đau khớp. Vào năm 1987, hãng dược phẩm Bayer của Đức bắt đầu điều chế loại thuốc có tên aspirin bằng cách tổng hợp hoạt chất axit salicylic trong cây liễu và loại thuốc này được dùng phổ biến trên toàn thế giới cho đến tận ngày nay.

Trong một vài nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Rothamsted và Đại học Kent, các nhà khoa học, chuyên gia đã tiến hành thử nghiệm hoạt tính của miyabeacin có trong cây liễu và nhận thấy nó có khả năng tiêu diệt nhiều dòng tế bào ung thư vú, buồng trứng và cổ họng. Trong đó, khả năng chữa trị bệnh u nguyên bào thần kinh (neuroblastoma) của miyabeacin được các chuyên gia đặc biệt quan tâm. Đây là một dạng ung thư khó trị ở trẻ em dưới 5 tuổi, tỷ lệ sống sót chưa đến 50% nhưng lại khá phổ biến.

Giáo sư Mike Beale cho biết: “Về mặt cấu trúc, miyabeacin có chứa hai nhóm thuốc kháng viêm salicin nên nó có tiềm năng chống viêm và chống đông máu cao gấp đôi, mà chúng ta liên tưởng với aspirin. Song, kết quả nghiên cứu của chúng tôi ghi nhận hoạt tính của miyabeacin trong việc chống lại một loạt tế bào ung thư - kể cả dòng tế bào kháng thuốc điều trị, củng cố thêm bằng chứng về dược lý đa diện của cây liễu”.

Đây là một hoạt chất có ý nghĩa rất lớn đối với nền y học, đồng thời “nâng tầm” giá trị cho cây liễu bên cạnh các công dụng đã tồn tại trước đó.

• Vỏ của cây có vảy nhăn và chứa nhiều axit Salicylic. Vì vậy, vỏ và thân liễu được dùng làm thuốc điều trị cơn sốt, hay đau nhức hoặc sử dụng để điều chế ra thuốc kháng viêm.
• Chất axit cũng có tác dụng làm sạch và tiêu diệt được hết vi khuẩn xấu làm ảnh hưởng đến sức khỏe trên cơ thể.
• Các chất của vỏ liễu còn được chiết xuất để sử dụng theo đường bôi, tính năng kháng khuẩn giúp làm sạch da hơn, kháng mụn hiệu quả.
• Ngoài ra, vỏ cây liễu còn chứa chất tannin, hoạt chất có công dụng chống oxy hóa cực kì tốt và hiệu quả (tương tự như trà xanh); giúp loại bỏ tế bào gốc và làm trẻ hóa các tế bào trong cơ thể.
• Lá, hoa, quả có vị đắng, tính hàn, làm mát máu, giải độc.
• Cành và rễ khử phong, trừ thấp, lợi tiểu, giảm đau, tiêu thũng.
• Hạt liễu có tơ làm mát máu, cầm máu, tiêu thũng.

Một số bài thuốc đơn giản từ cây liễu:

• Trị rụng tóc: Cây vừng 20g, lá liễu 20g cho vào đun sôi 10 phút. Sử dụng nước thuốc này gội đầu hàng ngày, nên gội vào buổi trưa và trước lúc đi ngủ. Sau khi gội đầu để tóc tự khô mới đi ngủ và duy trì khoảng 10 – 15 ngày sẽ thấy hiệu quả rõ ràng.
• Chữa mất ngủ: Lá và rễ cây liễu trắng đem sắc thành nước uống; vỏ chỉ lấy ở những cành có vài năm tuổi trở lên, sử dụng dưới dạng bột xay. Liều dùng là hai thìa thuốc sắt hòa vào một cốc nước uống mỗi ngày.
• Chữa bệnh nôn, khạc ra máu: Hoa liễu, lá huyết dụ, ngải cứu mỗi thứ 50g. Ngải cứu sao đen, cùng các vị thuốc sắc cho vào nồi cùng 400ml nước, đun sôi kỹ, chắt 180ml nước đặc. Chia đều làm 3 lần uống trong ngày, sau bữa ăn, uống liên tục 9 ngày. Hoặc có thể dùng nhị hoa liễu sấy khô, tán nhỏ, uống mỗi lần 4g.
• Chữa mụn nhọt: Hoa liễu 15g, lá liễu 10g. Cả hai thứ rửa sạch, giã nhỏ, đắp vào chỗ đau, ngày thay thuốc 1 lần, liên tục từ 3-5 ngày hoặc dùng lá và cành liễu non 100-150g nấu nước uống và xông rửa mụn nhọt.
• Chữa bị thương gân xương đau nhức, bỏng uất nóng ở trong, tay chân co giật: Dùng cành và lá liễu với liều 40-60g sắc uống.
• Chữa sâu răng: Dùng cành liễu nấu cao xỉa

Ý nghĩa của cây liễu rũ phong thủy

Đây có lẽ là chủ đề nhận được nhiều sự quan tâm và tồn tại không ít quan điểm trái chiều. Có người cho rằng cây liễu về phong thủy mang lại năng lượng tích cực nhưng số khác lại phản đối, rằng loại cây này không thích hợp để trồng trong khuôn viên nhà ở. Nên hiểu sao cho đúng về ý nghĩa phong thủy của liễu rũ? Có cách nào để hóa giải những điểm chưa tốt hay không?

Theo truyền thuyết từ Trung Hoa: “Có hai vị thần tiên tên là Thần Đồ và Úc Lũy đi bắt quỷ. Sau khi bắt được những con quỷ hại dân lành, hai vị Thần tiên đã dùng cành liễu dai và chắc buộc miệng chúng lại. Kể từ đó mà loại quỷ rất sợ cành liễu, nhờ vậy mà chúng không còn dám theo về nhà hãm hại dân lành nữa”.

Như vậy, theo ý nghĩa của truyền thuyết này thì liễu rũ là loài cây có khả năng trừ tà mà, ngăn chặn ma quỷ đến quấy phá con người.

Trong âm Hán, Liễu được đọc như từ “Lưu”, có nghĩa là lưu lại, ở lại. Tương truyền, nếu không may trong nhà có người bị bệnh nặng thì trồng liễu trước nhà sẽ có ý nghĩa vô cùng to lớn, đó là níu kéo sự hiện diện của người bệnh ở lại dương gian. Nghĩa là, cây liễu rũ ngăn cản không cho họ đi theo quỷ Vô Thường (có thể hiểu là Thần chết). Ngoài ra, với nghĩa là lưu, cây liễu cũng có ý nghĩa về phương diện giữ tiền, giữ tài lộc.

Đối với phong thủy trong thiết kế cảnh quan hiện đại, liễu rũ cũng mang ý nghĩa khá đặc biệt. Ông bà ta thường có quan niệm “trước nhà trồng Liễu, sau nhà trồng Dâu” với niềm tin rằng, cây liễu trước nhà sẽ phát huy hết giá trị của chúng, mang lại bình an và sự may mắn, thuận buồm xuôi gió cho gia chủ.

Điều này dựa trên cơ sở khá thuyết phục, rằng hình ảnh của Quán Thế Âm Bồ Tát thường cầm cành Liễu trên tay phải, tay trái cầm bình Cam Lồ để cứu khổ cứu nạn giúp chúng sinh. Loài cây này được xem là cây của Thần Phật, nên mang hàm ý được bao bọc, bảo vệ, chở che. Bên cạnh đó, cây liễu rũ phong thủy còn là hình ảnh tượng trưng cho tuổi trẻ và niềm hạnh phúc khi xuân đến.

Tuy nhiên, các quan điểm trái chiều lại cho rằng:

Trong vườn nhà, cây liễu là loài đặc biệt kiêng kị. Cũng là cách hiểu từ “liễu” thành từ “lưu” nhưng lần này lại mang nghĩa tiêu cực, tức là chảy, đổ đi mất. Vì vậy, người ta quan niệm rằng, trồng liễu rũ đồng nghĩa với việc khiến cho tài sản trong nhà chảy đổ hết xuống sông xuống biển.

Hoặc với ý nghĩa trừ tà mà thì quan điểm trái chiều lại cho rằng, cây liễu rũ vốn có phần âm, thuộc về phần âm nên dễ dụ âm khí đến nhà. Ngoài ra, liễu không kết hạt nên sẽ không may mắn về đường con cái. Bên cạnh đó, cây liễu còn được gọi là cây đào hoa. Nếu trồng loại cây này rất dễ gây ảnh hưởng xấu đến đời sống gia đình, quan hệ vợ chồng bất hòa hoặc có sự xuất hiện của người thứ 3.

Vậy có nên trồng cây liễu rũ phong thủy?

Cho đến thời điểm hiện tại, chưa có bất kỳ tài liệu nào khẳng định hay phủ nhận ý nghĩa phong thủy của cây liễu rũ, đa phần đều dựa nào niềm tin, quan điểm của mỗi người. Tuy nhiên, có một điều không thể bàn cãi, rằng cây liễu rũ mang lại sự thay đổi tích cực cho cảnh quan, giúp không khí trở nên mát mẻ, trong lành hơn bởi khả năng hấp thụ dưỡng chất từ nước thải, chất thải; giảm thiểu nguy cơ ô nhiễm môi trường. Hình dáng mảnh mai, mềm mại từ liễu rũ cũng đem đến cảm giác nhẹ nhàng, có tính thẩm mỹ cao.

Có nên trồng cây liễu rũ phong thủy ở trước nhà?

Ông bà ta cũng có câu “trước cau sau chuối”, ý chỉ trước nhà chỉ nên trồng những cây dáng cao, cây mảnh, lá sáng, như cau hay dừa cảnh; phía sau nhà trồng những cây lá dày rậm như bàng, chuối để chắn bớt gió lạnh từ phương Bắc, Đông Bắc. Điều này khá đúng vì vốn các căn nhà truyền thống đều quay về hướng Nam hoặc Đông Nam. Tuy nhiên, với nhà ở hiện đại, quỹ đất hạn chế thì điều này không còn quá phổ biến.

Xét về quan điểm hình thế, phần trước của ngôi nhà luôn cần sự quang đãng, tránh các vật che chắn làm giảm tầm nhìn, ngăn cản sự lưu thông của sinh khí vào cửa chính. Nếu trồng cây có lá lòa xòa thì sẽ vướng phải Mộc khắc Thổ, cây to thì rễ lớn ăn sâu làm hỏng nền nhà, cây lá rụng nhiều dễ gây mất vệ sinh, cây tán rộng che khuất khiến nhà thiếu sáng,...

Cây liễu rũ khi trồng ở những nơi như bờ hồ, công viên,... nhìn sẽ rất đẹp vì không gian và diện tích rộng rãi tại đây. Điều này có nghĩa, để quyết định nên hay không trồng liễu rũ trước nhà, cần xem xét dựa trên không gian. Chắc chắn những căn nhà có diện tích đất nhỏ, không đủ độ thoáng, thiếu độ rộng của mặt nước,... sẽ không phù hợp để trồng cây liễu rũ phong thủy.

Về vấn đề kiêng kị, không may mắn thì có vẻ như thiếu thuyết phục bởi không riêng gì cây liễu, bất kỳ cây to, công trình nào (miệng cống, trụ điện,...) nằm ngay trước cửa nhà cũng có thể ảnh hưởng đến thẩm mỹ và sự lưu thông khí.

Ngoài ra, theo lý luận Tứ tượng thì:

• Vị trí giữa nhà là ngũ hành Thổ
• Phía trước nhà là Chu Tước mang ngũ hành dương Hỏa, nên có ao hồ để trung hòa
• Phía sau nhà là vị trí Huyền Vũ, mang ngũ hành âm Thủy, nên có núi đá hoặc công trình cao tầng để trấn.
• Phía bên trái nhà là vị trí Thanh Long, mang ngũ hành Mộc, có thể tạo núi non hoặc dòng nước nhỏ.
• Phía bên phải nhà là vị trí Bạch Hổ, mang ngũ hành Kim, nên có đường đi, lối đi.

Cây liễu rũ phong thủy là loại cây âm tính, tọa Bắc hướng Nam, giống như ngũ hành của nhà ở. Vì vậy, nếu trồng liễu rũ trước nhà thì âm dương cân bằng, trồng sau nhà thì âm khí càng thêm nặng.

Cách trồng và chăm sóc cây liễu rũ phong thủy

Cách chọn giống và trồng cây liễu rũ phong thủy

• Chọn những cây liễu nhỏ nhìn khỏe mạnh, chắc chắn, không bị sâu bệnh, lá phải rủ đều xuống dưới.
• Có thể nhân giống cây liễu bằng cách chiết cành hay trồng bằng hạt.
• Khi mới trồng phải cắm cọc để đảm bảo cây không bị nghiêng, đổ ảnh hưởng đến sự phát triển của thân và rễ.
• 2 năm đầu tiên là thời gian cần chăm sóc thật tốt cho cây để có bộ rễ phát triển khỏe mạnh, ổn định nhất.

Chăm sóc cây liễu như thế nào cho đúng cách?

• Đất trồng: cây liễu rũ phong thủy không quá kén chọn đất trồng, tuy nhiên, để cây sinh trưởng tốt nhất thì nên chọn loại đất có nhiều dinh dưỡng, đủ độ ẩm và thoát nước tốt, ví dụ như đất ven hồ, sông, suối,...
• Ánh sáng: liễu rũ cần môi trường thoáng đãng, có đầy đủ ánh sáng mặt trời. Trong những ngày mưa bão, cần lưu ý đến vấn đề gãy cành, nhánh bởi chúng khá nhỏ và mảnh. Nếu cây trồng ở nơi có nhiều bóng râm sẽ ốm yếu, phát triển chậm.
• Cắt tỉa cây: vì liễu rũ có tốc độ phát triển ở mức trung bình nên nếu muốn tỉa cành, nhánh cần hạn chế, chọn những thời điểm cuối đông đầu xuân là thích hợp nhất. Riêng với những cành khô héo, hay lá sâu bệnh thì nên cắt tỉa nhanh chóng.
• Chế độ tưới nước: khi trồng cây liễu ở những vùng đất khô thì nên tưới nước hàng ngày, đảm bảo cây không bị khô rễ. Nếu trồng ven mặt nước thì thời gian tưới không cần quá thường xuyên.
• Xử lý sâu bệnh: phần đa cây liễu rũ phong thủy thường gặp các bệnh như bệnh phấn trắng, đốm lá, rệp, nấm hay sâu đục thân… Khi thấy hiện tượng cần có biện pháp xử lý ngay lập tức. Thuốc trừ sâu đặc trị được cho là biện pháp tốt nhất nhưng phải sử dụng theo liều lượng quy định.

Cây liễu rũ phong thủy là loài cây mang nhiều công dụng, ý nghĩa cũng như tính thẩm mỹ cao. Mặc dù còn khá nhiều tranh cãi nhưng nếu gia chủ ưa thích và có niềm tin đối với loại cây này thì liễu rũ hoàn toàn là lựa chọn lý tưởng cho không gian sống.

Nguồn: Trần Anh Group

Xem thêm:

• Cách trồng cây hồng môn thủy sinh đúng phong thủy
• Bí huyết hút may mắn từ cây cọ cảnh phong thủy
• Bí quyết chọn cây phong thuỷ cho người mệnh Hoả tuổi Hợi