Kiến trúc Tây Ban Nha có gì đặc sắc? (Khám phá)
Kiến trúc Tây Ban Nha chịu sự ảnh hưởng của nhiều nền kiến trúc khác nhau, nhưng đồng thời cũng có sự ảnh hưởng đến các nền kiến trúc khác trên thế giới. Khám phá ngay lịch sử, đặc điểm và TOP các công trình kiến trúc nổi bật tại Tây Ban Nha trong bài viết này!
Tây Ban Nha (hay Vương quốc Tây Ban Nha) là một quốc gia nằm trên bán đảo Iberia tại phía Tây Nam của châu Âu. Đây là một đất nước có bề dày lịch sử, được cho là xuất hiện từ 1,2 triệu năm về trước, trải qua nhiều các giai đoạn phát triển khác nhau. Cũng vì lẽ đó, văn hóa - kiến trúc của đất nước này chịu sự chi phối sâu sắc của lịch sử. Tại các công trình kiến trúc tiêu biểu, người ta nhìn thấy một Tây Ban Nha được tái hiện chân thực, thể hiện văn hóa, tôn giáo và cả sự phát triển kinh tế - xã hội.
Lịch sử kiến trúc Tây Ban Nha
Lịch sử hình thành kiến trúc Tây Ban Nha được chia thành 4 giai đoạn như sau:
| Hình thành | Năm 4000 TCN, kiến trúc của Tây Ban Nha được định hình có tên gọi là kiến trúc Uberia - là tên của nhóm cư dân đầu tiên cư ngụ tại vùng đất Iberia. |
| Trước thế kỉ 15 | Sau khi người La Mã đến đây thì kiến trúc mới thật sự phát triển và các công trình lúc này mang đậm phong cách kiến trúc La Mã. Sau này, kiến trúc Tây Ban Nha sáp nhập với kiến trúc Romanesque và Gothique có tên gọi là kiến trúc Modéjar, tồn tại từ thế kỉ 12 đến thế kỉ 17. |
| Sau thế kỉ 15 | Kiến trúc Tây Ban Nha chịu sự ảnh hưởng của châu Mỹ La tinh với nền kiến trúc thuộc địa, gọi tên là kiến trúc Baroque nổi bật với kiểu trang trí hoa mỹ miều mang phong cách tân cổ điển. Đây là lối kiến trúc tách biệt hoàn toàn khỏi các nền kiến trúc khác trên thế giới và có sự ảnh hưởng đến kiến trúc châu Mỹ La tinh. |
| Thế kỉ 20 - nay | Kiến trúc tân thời được hình thành. Các công trình lúc này tập trung thể hiện kết cấu, sử dụng vật liệu xây dựng chính là sắt và thủy tinh, áp dụng tiến bộ của kĩ thuật vào xây dựng. |
Đặc điểm của nền kiến trúc Tây Ban Nha
Đặc điểm chung
- Có sự giao thoa giữa các nền văn hóa khác nhau, như văn hóa kiến trúc Thiên Chúa Giáo, văn hóa kiến trúc Hồi giáo, văn hóa kiến trúc Romanesque, văn hóa kiến trúc Gothique,...
- Các công trình kiến trúc của Tây Ban Nha phản ánh cuộc sống của người dân nơi đây, vừa có sự cuồng nhiệt, hoang dã, vừa có sự thơ mộng và lãng mạn.
- Bố cục thiết kế là vùng vịnh, vì Tây Ban Nha là đất nước hàng hải và nước, vì vậy dấu ấn sông nước có mặt ở mọi “ngóc ngách” quốc gia, ảnh hưởng sâu sắc đến văn hóa, con người và kiến trúc.
Đặc trưng nghệ thuật kiến trúc
Kiến trúc Tây Ban Nha có nhiều điểm tương đồng với kiến trúc Địa Trung Hải, cụ thể:
- Sử dụng các vật liệu như gạch đất nung, gốm, sứ, đá để ốp sàn hoặc mái;
- Dùng kim loại đồng để tạo điểm nhấn cho công trình;
- Tường được xây bằng thạch cao hoặc vữa;
- Sử dụng gam màu đỏ và cam đất để phối màu;
- Dùng bình, chai, chậu cây,... để trang trí.
Phong cách kiến trúc
Trên toàn thế giới, có rất nhiều các phong cách kiến trúc khác nhau. Riêng đối với Tây Ban Nha thì tồn tại 2 phong cách kiến trúc sau đây:
- Phong cách kiến trúc thuộc địa: Sự kết hợp giữa văn hóa thổ dân Mỹ với văn hóa của người dân Tây Ban Nha tạo nên một phong cách kiến trúc độc đáo với các đặc điểm là:
- Sân, mái ngói, bức tường,... là điểm nhấn, sử dụng gam màu chính là be, đỏ, hồng, trắng, vàng đậm.
- Đồ nội thất được làm bằng gỗ tự nhiên, được thiết kế chắc chắn, bền bỉ.
- Có sự xuất hiện của ghế gỗ, lò sưởi hình chuông và các loại tủ đứng đơn giản.
- Phong cách kiến trúc Phục Hưng: Xuất hiện từ những năm 1920, kiến trúc Tây Ban Nha chịu sự ảnh hưởng của kiến trúc Phục Hưng với các đặc điểm sau đây:
- Sử dụng chất liệu mộc mạc: gạch đất không nung, dầm trần bằng gỗ, mái đất nung.
- Cửa chớp và cửa ra vào được chạm khắc nổi.
- Có kết hợp với yếu tố cổ điển của kiến trúc Tây Ban Nha.
Top các công trình kiến trúc nổi tiếng tại Tây Ban Nha
Thánh đường Sagrada Família
Sagrada Família là nhà thờ Công giáo, đồng thời là biểu tượng của Tây Ban Nha mà ngày nay nó trở thành một trong những địa điểm du lịch nhất. Công trình được xây dựng năm 1882 và hơn 1 thế kỉ sau mới hoàn thành. Điểm nổi bật của công trình là 18 ngọn tháp hình con suốt quay tơ, trên đỉnh ngọn tháp là những bức điêu khắc tượng trưng cho văn hóa của người Tây Ban Nha: con bò, đại bàng, sư tử, người có cánh,... Năm 1984, công trình được UNESCO công nhận là Di sản thế giới.
Tòa nhà Casa Mila
Tòa nhà Casa Mila được xây dựng vào năm 1906 đến năm 1912, là tác phẩm của kiến trúc sư Antoni Gaudi. Công trình mang phong cách Gaudi với các đặc trưng như là đường cong uốn lượn, chạm khắc tinh xảo và thiết kế tỉ mỉ trong từng chi tiết. Công trình gồm 10 tầng nhưng vì được thiết kế “uốn éo”, lượn sóng nên không gây cảm giác choáng ngợp cho người nhìn. Năm 1984, công trình được UNESCO công nhận là Di sản thế giới.
Quảng trường Placa de la Virgen
Quảng trường Placa de la Virgen được xây dựng từ giữa thế kỉ 17, mặc dù đã trải qua nhiều lần sửa đổi nhưng đến nay vẫn giữ nguyên được bản chất kiến trúc xưa. Nằm trong lòng thành phố Valencia sôi động nhưng quảng trường lại bình yên và tĩnh lặng, không gian nhuốm màu cổ kính tựa như một châu Âu thu nhỏ thời Trung cổ. Điểm nhấn của công trình là đài phun nước Turia khổng lồ được đặt ở giữa, ngoài ra còn có bức tượng đài của vị thánh bảo trợ thành phố.
Cung điện Alhambra
Cung điện Alhambra được xây dựng vào năm 889 như một pháo đài nhỏ, sau đó năm 1333 được chuyển thành cung điện hoàng gia. Đây chính là công trình kiến trúc lớn nhất ghi dấu văn minh Hồi giáo tại đất nước này. Công trình tọa lạc trên ngọn đồi Sabika dài 720m và rộng 220m. Vật liệu chủ yếu dùng trong xây dựng là gạch, bê tông, xi măng; vách tường, trần, sàn nhà được làm bằng gỗ, gốm sứ và vữa trát.
Bảo tàng Guggenheim Bilbao
Bảo tàng Guggenheim Bilbao là một trong những công trình kiến trúc châu Âu nổi tiếng nhất, được khánh thành vào năm 1997, là nơi triển lãm 250 tác phẩm nghệ thuật đương đại. Là một trong những bảo tàng lớn nhất Tây Ban Nha, Guggenheim Bilbao được xếp vào danh sách bảo tàng nghệ thuật được ghé thăm nhiều nhất năm 2020. Công trình mang phong cách kiến trúc đương đại, nổi bật với các đờng cong tự nhiên, nội thất xoay quanh một chiếc giếng trời lớn - là trung tâm của bảo tàng. Ngày nay, Guggenheim Bilbao trở thành nơi triển lãm các tác phẩm nổi tiếng của các nghệ sĩ Tây Ban Nha và quốc tế.
Nhà thờ Seville
Nhà thờ Seville là nhà thờ chính tòa tại thành phố Sevilla và cũng là nhà thờ chính tòa lớn thứ 4 trên toàn thế giới. Công trình được xây dựng vào năm 1402 và hoàn thành vào thế kỉ 16. Công trình dài 115m, rộng 76m, chiều cao mái vòm ở gian giữa là 42m. Được thiết kế theo lối kiến trúc Gothic, được trang trí xa xỉ với lượng vàng khá lớn, sử dụng cột và một số yếu tố kiến trúc của đền thờ Hồi giáo.
Nhà thờ Santiago de Compostela
Santiago de Compostela là nhà thờ chính tòa của Tổng giáo phận Santiago de Compostela. Công trình là sự kết hợp hoàn hảo của nhiều phong cách kiến trúc khác nhau: kiến trúc La Mã, kiến trúc Baroque và kiến trúc Gothic. Công trình được xây dựng vào năm 1075 và hoàn thành năm 1211, hiện nay trở thành địa điểm tham quan hấp dẫn tại Tây Ban Nha.
Tây Ban Nha là đất nước có nhiều công trình kiến trúc được UNESCO công nhận là Di sản thế giới. Điều này cho thấy kiến trúc Tây Ban Nha không chỉ là tuyệt tác của sáng tạo, mà đó là còn “nhân chứng” lịch sử, thể hiện sự giao thoa của các giá trị và chứa đựng các giá trị khác biệt về truyền thống văn hóa. Ngày nay, nền kiến trúc đã ảnh hưởng đến nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam cũng đã và đang tham khảo, áp dụng.
Xem thêm: